|
|
Kritika italiane: Historia sekrete mes Romës dhe Tiranës
Nga Alessandra Mattei
(Botuar në Gazeta Shqiptare në 11 nëntor 2013)
5 nëntor 2013, revista ndërkombëtare për gjuhë&letërsinë Patria Letteratura. Libri është i përkthyer nga Besiana Polovina dhe i publikuar nga shtëpia botuese BESA, Leçe.
Ky roman, Intrigë mbi Adriatik, është i pajisur me një aftësi vëzhguese shumë intriguese dhe të rafinuar. Sapo nis e lexon rreshtat e para, një atmosferë e stërholluar merr formë nga njëra faqe në tjetrën, një i shkruar kaq mirë i organizuar dhe i mënçur, plot informacion e të dhëna. Një atmosferë e afërmendshme, që të bën të besosh se duhet të ketë ndodhur pikërisht ashtu, mënyrë të shkruari përherë e mbajtur nën një regjistër të dyfishtë krijimi, tipike e këtij autori. Pra nga njëra anë një realizëm i përshpejtuar e pothuaj në stil ditari, karakteristike për një njeri të profilit gazetaresk, nga ana tjetër një fragmentarizim i vazhdueshëm dhe i baraspeshuar shumë mirë i kapitujve, të cilat e ndihmojnë lexuesin ti kalojë si në ekran momentet e përshkruara, të cilat, duhet thënë, janë tepër këmbëngulës për të tërhequr vëmendjen dhe të të rëmbejnë.
Labirinthi i pafund i shumë nënkapitujve ndërton në këtë libër të Ylli Polovinës një skenar surreal, por gjithnjë tepër të besueshëm, në të cilin zhvillimi i dramës, ku konvergojnë të dhëna e fakte të padyshimtë, bëjnë që protagonisti kryesor i librit, nënministri i brendshëm shqiptar i kohës së komunizmit, tashmë nëpër burgjet italiane për kontrabandë cigaresh, ngjan me një novelë të tipit Zoti K, duke emërtuar kështu atmosferën labirinth të librit Kështjella të Kafkës. Figura e protagonistit, një i mbijetur i vetëdijshëm prej një sistemi pushteti tanimë bërë copa-copa dhe në rënie të lirë, përjeton me kthjelltësi të madhe dhe largpamje kurthet e një drejtësie italiane çuditërisht tepër të shpejtë, edhe pse edhe ajo përherë si labirinth. Ai ndihet i tradhëtuar nga një marrëveshje e fshehte pushtetesh në të dy anët e brigjeve të Adriatikut. Duke kaluar pothuaj një burg politik larg vendit të vet, ai shkon nëpër mend gjithçka që i ka ndodhur papritur, ndërsa po hynte në Itali për një takim pune bisnesi të rregullt. Në këto rrethana të papritura ish nënministri bëhet gati të rezistojë, mbi të gjitha psikologjikisht. Duket si i stërvitur për këtë që në vitet kur bënte pjesë në regjimin komunist, por që tashmë po e shihte se edhe në vendin e tij, më në fund të lirë, kishte sërish prej atyre që bënin prehë me fatet e të tjerëve dhe me kembë shkelnin të drejtat dhe normat.
Shqipëria, në kujtesën e tërthortë të protagonistit, ngjan me një vend abuzimi. Nuk ngjan me një atdhe të dashur, të cilin për një çast e ke humbur, por me një vend rreziku, sidomos nën regjimin e dikurshëm komunist....Ky roman politik, edhe pse jo ideologjik, i cili i merr ngjarjet dhe i lëviz ato nga faqja në faqe me një ndjenjë realizmi të thekshëm, është i mbushur me emra njerëzish dhe vendesh të njohur, në mënyrë të frikshme shumë afër nesh, italianëve...
Në realitet ky roman i Ylli Polovinës dëshmon një hov tregimtar që ushqehet vetëm me ngjarje të vërteta...Polovina rrëfën me një kthjelltësi të madhe si edhe me aftësi gazetareske të maturuara nëpër shumë vite veprimtarie publicistike në vendin e vet. Por ai zotëron edhe një qartësi politike tipike për një person që ka ushtruar edhe detyra diplomatike, veçanërisht në vendin tonë, në Itali.
Krijimi i një drame plot të papritura, në të cilin ish nënministri i brendshëm i arrestuar në fillim të vitit dymijë në aeroportin e Bolonjës dhe i akuzuar aspak bindshëm për trafik shtetëror cigaresh në kohën e regjimit komunist, e bën këtë libër një roman psikologjik, pse jo edhe të tipit të spiunazhit, çfarë shkakton menjëherë tek lexuesi dëshirë të madhe për ta shfletuar sa më shpejt.
Shpejtësia e të rrëfyerit të gjërave të befasishme, me copra tregimtare të futura në kapituj mjaft të shkurtër, dëshmojnë për një teknikë të shkruari tepër të veçantë, befasuese, të aftë të lërë pa gojë edhe lexuesin më kërkues.
 Version i printueshem
Faqja paraardhese |
|
|
